Jak uzyskać efekt bokeh na zdjęciach? – praktyczny poradnik

Fotografia to sztuka, która pozwala nam uchwycić piękne chwile i wyrazić naszą kreatywność. Jednym z ciekawszych efektów do uchwycenia na fotografii jest „efekt bokeh”. Pozwala on uzyskać pięknie rozmyte tło lub pierwszy plan na zdjęciach w charakterystyczny i efektowny sposób. W tym artykule dowiesz się, czym jest, jak go uzyskać i dlaczego warto eksperymentować z tym efektem na swoich zdjęciach. Poznasz czynniki wpływające na efekt bokeh, jak robić zdjęcia zarówno za pomocą aparatu, jak i smartfona, oraz jak wykorzystać ten efekt w różnych rodzajach fotografii.

Spis treści:
1. Czym jest efekt bokeh?
2. Jak fotografować, by uzyskać efekt bokeh na zdjęciach?
3. Bokeh a głębia ostrości
4. Jak rozmyć tło?
5. Wpływ obiektywu na efekt bokeh
6. Bokeh a aparat w smartfonie — Czy to możliwe?
7. Bokeh w fotografii portretowej
8. Bokeh na zdjęciach krajobrazowych
9. Bokeh w makrofotografii
10. Bokeh w fotografii produktowej
11. Przykładowe zdjęcia z efektem bokeh
12. Podsumowanie i praktyczne wskazówki

1. Czym jest efekt bokeh?

Efekt bokeh odnosi się do określonego rozmywania tła lub pierwszego planu — w przestrzeni poza głębią ostrości. Strefa nieostrości tworzy miękkie i rozmyte plamy lub wzory. To sprawia, że główny obiekt na zdjęciu jest wyraźny, a tło staje się przyjemnie rozmyte. O efekcie bokeh mówimy wtedy, kiedy to rozmycie tworzy charakterystyczne jasne okręgi na ciemniejszym tle. Jest szczególnie popularny w portretach, ale może być wykorzystywany w wielu innych rodzajach fotografii, aby podkreślić główny temat i nadać zdjęciom artystycznego charakteru.

2. Jak fotografować, by uzyskać efekt bokeh na zdjęciach?

Bokeh powstaje w wyniku rozmycia jasnych punktów na ciemniejszym tle. Tworzą się wtedy charakterystyczne okręgi zwane również krążkami rozproszenia. Aby uzyskać ten efekt na zdjęciach, musisz wziąć pod uwagę kilka kluczowych elementów:

Przysłona

Przysłona i jej wartość to jedno z głównych narzędzi do kontrolowania efektu. Im niższa wartość przysłony, tym większy otwór przysłony, to skutkuje płytszą głębią ostrości i większym krążkiem rozproszenia. Dlatego do zdjęć warto wybrać jasne obiektyw o niskiej wartości przysłony, na przykład f/1.4, f/2 lub f/2.8. To jaka wartość przysłony będzie najlepsza w danej sytuacji, zależy też od odległości między aparatem, ostrym obiektem i np. tłem z jasnymi punktami. Być może warto będzie przymknąć przysłonę. Wtedy istotny będzie jeszcze kształt jej listków oraz ich ilość. Im większa liczba listków przysłony, tym okrąglejszy bokeh.

Obiektyw

Wybór odpowiedniego obiektywu jest kluczowy. Obiektywy o niskiej wartości przysłony i dłuższej ogniskowej są doskonałe do uzyskania płytkiej głębi ostrości. Na przykład obiektyw 50 mm f/1.4 lub 85 mm f/1.8 może dać piękny efekt bokeh. Przy dłuższych ogniskowych wartość przysłony może być większa.

Odległość od obiektu do aparatu

Odległość między aparatem a głównym obiektem ma duże znaczenie. Im bliżej aparatu jest obiekt, tym bardziej rozmyte będzie tło lub przedni plan. Dlatego zbliż się do fotografowanego obiektu, aby wzmocnić efekt bokeh. Większe krążki rozproszenia uzyskasz też, oddalając rozproszone jasne punkty od głównego motywu.

Źródło światła

Jasne źródła światła, takie jak lampki, latarnie, odbicia słońca od wody, czy kropel rosy dodają intensywne punkty świetlne. Możesz je wykorzystać, by uzyskać dobry bokeh.

3. Bokeh a głębia ostrości

Bokeh jest ściśle związane z pojęciem głębi ostrości. Im większa głębia ostrości, tym mniejszy efekt bokeh. Im mniejsza głębia ostrości, tym większe do uzyskania krążki rozproszenia. Fotografowie często manipulują głębią ostrości, aby osiągnąć pożądany rozmiar rozproszenia. Na głębię ostrości możesz wpływać za pomocą wartości przysłony, długością ogniskowej oraz odległością do fotografowanego obiektu.

4. Jak maksymalnie rozmyć tło?

Do rozmycia tło na zdjęciu, możesz wykorzystać kilka sposobów.

1. Ustaw najniższą wartość przysłony. Wybierz obiektyw z niską wartością przysłony (np. f/1.4, f/2, f/2.8) i maksymalnie ją otwórz.

2. Zbliż się do fotografowanego obiektu. Przybliż się do głównego obiektu, aby zmaksymalizować efekt rozproszenia tła. Im bliżej aparatu jest fotografowany obiekt, tym bardziej nieostre będzie tło za nim.

3. Zwiększ długość ogniskowej. Jeśli masz obiektyw o dłuższej ogniskowej (np. 85 mm, 100 mm, 200 mm …), możesz uzyskać płytszą głębię ostrości.

5. Wpływ obiektywu na efekt bokeh

Wybór obiektywu ma kluczowy wpływ na efekt bokeh. Obiektywy o niskiej wartości przysłony, jasne obiektywy, są idealne do uzyskiwania dużego rozproszenia i silnego efektu bokeh. Obiektywy stałoogniskowe, takie jak 50 mm lub 85 mm, są często wybierane przez fotografów do tego celu. Im niższa wartość przysłony, tym większa zdolność obiektywu do tworzenia dużych krążków rozproszenia. Poza jego jasnością istotna jest jego konstrukcja optyczna. Wpływa ona na wygląd krążka rozproszenia, na jego jednorodność i ogólną estetykę. Przeważnie lepsze w tym zakresie efekty uzyskasz, stosując obiektyw stałoogniskowy niż zoom.

6. Bokeh a aparat w smartfonie — Czy to możliwe?

Tak, można uzyskać efekt bokeh za pomocą smartfona. Nie jest to jednak takie proste. Z uwagi na mniejszą matrycę w smartfonach stosowane są obiektywy o krótkiej ogniskowej. To skutkuje dużą głębią ostrości i słabym efektem bokeh. Dlatego, aby uzyskać ten efekt, musisz zastosować maksymalnie bliskie umieszczenie obiektu przed aparatem i maksymalnie dalekie umieszczenie jasnych obiektów do rozproszenia. Pomocne będą też dodatkowe obiekty nakładane na ten w smartfonie, które wydłużają ogniskową.  Część współczesnych smartfonów ma już trochę większe matryce i nimi łatwiej będzie uzyskać efekt bokeh.

7. Bokeh w fotografii portretowej

Efekt bokeh jest szczególnie popularny w fotografii portretowej. Umożliwia on wyizolowanie modelu i uatrakcyjnienie tła, co skupia uwagę widza na twarzy lub postaci. Aby uzyskać piękny bokeh w portretach, wybierz jasny obiektyw, zbliż się do modela/modelki i skorzystaj z jasnych punktów świetlnych będących w oddali.

8. Bokeh na zdjęciach krajobrazowych

Chociaż bokeh jest często kojarzony z portretami, można go również wykorzystać w fotografii krajobrazowej. Nie będą to jednak rozległe pejzaże, lecz specyficzne fragmenty otoczenia obfitujące w jasne punkty świetlne.

9. Bokeh w makrofotografii?

W makrofotografii, gdzie fotografuje się bardzo małe obiekty, efekt bokeh może być szczególnie efektowny. Takie tło lub części obrazu pozwala skupić uwagę na fotografowanym obiekcie, uwydatniając jego detale, a jednocześnie dopełniając kadr.

10. Bokeh w fotografii produktowej

Bokeh może pomóc w stworzeniu atmosfery lub nastroju wokół produktu. Możesz umieścić produkt na tle o pięknych kolorach lub dodatkowych elementach, które staną się rozmazane dzięki efektowi bokeh, co doda zdjęciom delikatności i szczególnego charakteru.

11. Przykładowe zdjęcia z efektem bokeh

Korzystając z porannej rosy, możesz zrobić ładne zdjęcia i wyraźny efekt bokeh. Poza kroplami potrzebne będzie wiszące nisko nad horyzontem słońce. Wtedy fotografując pod światło, przy małej głębi ostrości zobaczysz ładne świetlne kręgi. Zobacz to na przykładowych zdjęciach.

Więcej przykładów znajdziesz na stronie https://oziemblewski.com/portfolio/bokeh/.

12. Podsumowanie i praktyczne wskazówki

• Przysłona i odległość od obiektu wpływają na efekt bokeh.
• Do ustawiania ekspozycji wykorzystaj więc tryb preselekcji przysłony w aparacie.
• Czas naświetlania i ISO nie wpływają na bokeh.
• Na głębię ostrości wpływa również długość ogniskowej.
• Wybór jasnego obiektywu o niskiej wartości przysłony jest kluczowy.
• Aby zrobić zdjęcie z widocznym efektem rozmycia, potrzebujesz silnych jasnych punktów i ciemniejszego tła.

Teraz gdy znasz tajniki efektu bokeh, możesz eksperymentować i tworzyć piękne i artystyczne zdjęcia, które przyciągną uwagę widza. Bokeh to jeden z najpopularniejszych efektów w fotografii, który pozwala wyrazić swoją kreatywność i tworzyć niezapomniane obrazy.

Po więcej informacji w tym temacie zapraszam do wpisu Szybkie wskazówki jak uzyskać efekt bokeh na zdjęciu oraz poradnika 11 sposobów na bokeh.